PATRONI ROKU 2025

8 wyświetleń | 5 lutego 2025 | Aktualności | Mniej niż 5 minuty czytania

Senat Rzeczypospolitej Polskiej podjął cztery uchwały ustanawiające patronów 2025 roku. Senat ogłosił również rok 2025 Rokiem Edukacji Zdrowotnej i Profilaktyki.

Patroni wybrani przez Senat:

* ks. prof. Józef Tischner,

* Maria Pawlikowska-Jasnorzewska,

* Władysław Stanisław Reymont

* Wojciech Jerzy Has.

W gronie patronów 2025 r. wybranych przez Sejm RP znajdują się:

* Stefan Żeromski,

* Antoni Słonimski,

* Olga Boznańska,

* Kazimierz Sosnkowski,

* Franciszek Duszeńko,

* pierwsi królowie Polski oraz bohaterowie z Katynia, Charkowa i Miednoje.

Maria Pawlikowska-Jasnorzewska – 9 lipca 2025 roku przypada 80. rocznica śmierci jednej z największych polskich poetek. W uchwale napisano, że „tomiki z wierszami Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej nadal są wznawiane, czytane i tłumaczone m.in. na języki angielski, niemiecki, francuski, włoski, rosyjski, szwedzki, chiński, japoński i hindi, czyniąc z niej, obok Wisławy Szymborskiej, najchętniej przekładaną polską autorkę w historii […]. Spuścizna „polskiej Safony” to 500 wierszy, 20 sztuk teatralnych i 10 słuchowisk radiowych. To także kilkadziesiąt utworów stricte patriotycznych”.

ks. prof. Józef Tischner – uhonorowany w 25. rocznicę śmierci za wybitne osiągnięcia jako filozof, duchowny i intelektualista. W uchwale czytamy: ,,Józef Tischner, jako wybitna postać polskiej filozofii i duchowości, przez całe życie budował mosty między różnymi środowiskami i nurtami umysłowymi. Jego działalność i dziedzictwo zachowują wartość zarówno w kontekście religijnym, jak i świeckim, a filozofia człowieka i solidarności pozostaje inspiracją w wielu współczesnych debatach.”

Władysław Stanisław Reymont –w 2025 roku przypada 100. rocznica śmierci tego wybitnego twórcy, laureata Nagrody Nobla z 1924. Popularność przyniosły mu powieści „Ziemia obiecana”, „Komediantka”, „Fermenty” oraz zbiory nowel. W 1902 roku „Tygodnik Ilustrowany” rozpoczął drukowanie powieści „Chłopi”, a dwa lata później pojawiło się jej wydanie książkowe. Dodano, że „ta wiejska epopeja stała się najważniejszym wydarzeniem literackim, podziwiano autora za wierne odtworzenie rytmu życia społeczności wiejskiej, za umiejętne łączenie naturalistycznych opisów, a także za niemal impresjonistyczne pokazanie przyrody. Podkreślano dbałość o szczegóły i odrzucenie młodopolskiej egzaltacji”.

Wojciech Jerzy Has – w setną rocznicę urodzin Wojciecha Jerzego Hasa Senat Rzeczypospolitej Polskiej oddaje hołd jednemu z najwybitniejszych twórców naszych czasów – filmowcowi, scenarzyście, rysownikowi oraz wieloletniemu wykładowcy i rektorowi Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi. Jego imponujący dorobek znany jest miłośnikom kina na całym świecie. Takie filmy jak „Pożegnania”, „Jak być kochaną”, „Rękopis znaleziony w Saragossie”, „Lalka” czy „Sanatorium pod klepsydrą” trwale wpisały się w historię nie tylko polskiej kinematografii.

Stefan Żeromski – w 2025 roku przypada rocznica śmierci „jednego z najwybitniejszych polskich pisarzy, duchowego autorytetu polskiej inteligencji, autora opowiadań, powieści, dramatów i reportaży, które ukształtowały narodowe myślenie wielu pokoleń Polaków”. W uzasadnieniu uchwały wskazano, iż „Stefan Żeromski był twórcą przekonanym o doniosłej funkcji literatury, wierzył bowiem w szczególne posłannictwo pisarza i w jego odpowiedzialność za kształtowanie losu narodu i Ojczyzny”.

Antoni Słonimski – z okazji 130 rocznicy urodzin polskiego poety, pisarza, tłumacza, publicysty, rysownika, krytyka literackiego, człowieka wielu talentów, przypadającej w przyszłym roku ogłoszono Rok 2025 Antoniego Słonimskiego. Wyrażając uznanie dla artystycznego dorobku podkreślono w uchwale, że „był jednym ze współtwórców pierwszej w wolnej Polsce kawiarni literackiej Pod Pikadorem, a niedługo później – grupy poetyckiej Skamander. W latach międzywojennych współpracował z Kurierem Polskim i Wiadomościami Literackimi oraz licznymi kabaretami. Był także współzałożycielem pierwszej w Polsce organizacji ochrony praw autorskich, znanej dziś jako Związek Autorów i Kompozytorów Scenicznych”.

Olga Boznańska –w 2025 roku przypada 160. rocznica urodzin oraz 85. rocznica śmierci Olgi Boznańskiej – jednej z najważniejszych postaci polskiego świata artystycznego przełomu XIX i XX wieku, najbardziej znanej polskiej artystki tego okresu. Obrazy Olgi Boznańskiej należą do najważniejszych dzieł polskiego malarstwa modernistycznego i kanonu historii sztuki.

gen. Kazimierz Sosnkowski – patron w 140 rocznicę urodzin. Organizator Wojska Polskiego, obrońca polskich interesów na arenie międzynarodowej.

Franciszek Duszeńko – Franciszek Duszeńko, urodzony w 1925 roku w Gródku Jagiellońskim koło Lwowa, był jednym z wybitnych przedstawicieli polskiej rzeźby powojennej. W trakcie II wojny światowej należał do Armii Krajowej. Pomiędzy 1944 a 1945 rokiem był więźniem obozów koncentracyjnych: Gross-Rosen, Oranienburg i Sachsenhausen.

Milenium koronacji Bolesława Chrobrego i Mieszka II Lamberta – w 2025 roku przypada wyjątkowa, 1000. rocznica koronacji w Archikatedrze Gnieźnieńskiej dwóch pierwszych królów naszego państwa: Bolesława Chrobrego oraz Mieszka II Lamberta.

Polscy bohaterowie z Katynia i innych miejsc zbrodni sowieckich– w osiemdziesiątą piątą rocznicę rosyjskiej zbrodni dokonanej na polskich bohaterach w Katyniu, Charkowie, Miednoje, Bykowni i innych nieodkrytych jeszcze miejscach, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ustanawia jako patronów roku 2025 wszystkich z blisko 22 tysięcy oficerów i przedstawicieli polskiego państwa pomordowanych na mocy rozkazu Kremla z dnia 5 marca 1940 roku.

Źródło tekstu: Sejm.gov.pl, Senat gov.pl, lustrobiblioteki.pl

Źródło grafiki: Lustro Biblioteki